Tüzük
GESAM
(TÜRKİYE GÜZEL SANAT ESERİ SAHİPLERİ MESLEK BİRLİĞİ)
TÜZÜĞÜ
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Birliğin Adı, Merkezi ve Faaliyet Alanı
Madde 1- 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 2936 sayılı Kanunla değişik 42. maddesi, yürürlükten kaldırılan “Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Bağlantılı Hak Sahipleri Meslek Birlikleri ve Federasyonları Hakkında Tüzük” ve “Telif Hakları Alanında Meslek Birlikleri Yönetmeliği” hükümlerine göre merkezi Ankara’da olmak üzere Türkiye Güzel Sanat Eseri Sahipleri Meslek Birliği adı altında bir meslek birliği kurulmuştur.
Meslek Birliği, “Telif Hakları Alanında Meslek Birlikleri Yönetmeliği”nin 4. maddesi a- 3) bendi uyarınca Güzel Sanat Eserleri alanında faaliyet gösterir.
Tanımlar
Madde 2- Bu Tüzük’te geçen;
Eser Sahibi: Eseri meydana getiren kişiyi,
Meslek Birliği: Yegâne veya esas amacı birden fazla hak sahibi adına, müşterek menfaatleri doğrultusunda hakların toplu yönetimini sağlamak olan, kâr amacı gütmeyen ve Kanun ile bu Yönetmelik hükümlerine göre kurulmuş özel hukuka tabi tüzel kişiyi,
Birlik: Türkiye Güzel Sanat Eseri Sahipleri Meslek Birliği – GESAM’ı,
Üye: Birliğe yetki belgesi veren ve Birlikçe üyelik başvurusu kabul edilen, asıl üye ve yararlanan üye olan gerçek ve tüzel kişileri,
Birlik Payı: Birlikçe, hakların yönetimiyle ilgili giderleri karşılamak amacıyla, telif geliri ve telif gelirlerinin yatırımından doğan herhangi bir gelirden alınan, kesilen veya mahsup edilen tutarı,
Federasyon: Meslek Birlikleri üst kuruluşlarını,
Hak Sahibi: Eser sahipleri veya mali hak sahiplerini,
Mali Hak Sahibi: Eser sahipleri, bağlantılı hak sahipleri veya mali hak sahiplerini, Kanun: 05/12/1951 tarih ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nu,
Yönetmelik: 07/04/2022 Tarih 31802 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 06/04/2022 Tarih 5405 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile yürürlüğe giren Telif Hakları Alanında Meslek Birlikleri Yönetmeliğini,
Tüzük: Birlik Tüzüğü’nü,
Mülga Tüzük: Bakanlar Kurulunun 28.03.1986 tarih ve 86/10534 sayılı Kararı ile 28.04.1986 tarihli ve 19091 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Fikir ve Sanat Eseri Sahiplerinin Meslek Birlikleri ve Federasyonu Hakkında Tüzük’ü,
Bakanlık: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı,
Telif Geliri: Kanun ile tanınmış hakların idaresi ve takibi dolayısı ile Birlik tarafından hak sahipleri adına toplanan geliri,
Net Telif Geliri: Üye adına ödenen stopaj ve Birlik payı düşüldükten sonra üyenin hesabına yatan telif gelirini,
Hesap Dönemi: 1 Ocak’ta başlayıp ve 31 Aralık’ta sona eren bir takvim yılını,
Temsilcilik Sözleşmesi: Meslek Birlikleri arasında imzalanan ve bir Meslek Birliğinin temsil ettiği hakların yönetimi için bir diğer Meslek Birliğini vekil tayin ettiği herhangi bir anlaşmayı,
Yetki Belgesi: Hak sahibinin belirli mali haklarının idaresi ve takibi, telif ücretlerinin tahsili ve bu ücretlerin dağıtımı için birliğin yazılı olarak yetkilendirdiği, hak sahibi ile Birlik arasında karşılıklı hak ve yükümlülükler doğuran belgeyi,
Toplu Hak Yönetimi: Telif haklarının Birlik aracılığıyla takip edilmesini,
Birlik İletişim Kanalları: Her türlü Posta, Kargo, E-Posta, SMS, Web Sitesi, Akıllı Telefon uygulamaları ve ileride icat edilecek her türlü iletişim aracını ifade eder. Bu tüzükte yazılı olarak bildirileceği ifade edilen hususlarda, Birlik İletişim Kanalları ile yapılan bildirimler geçerlidir.
(2) Bu Tüzükte tanımı bulunmayan hususlar hakkında Kanun, Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuatta yer alan tanımlar esas alınır.
Birliğin Amacı
Madde 3- Meslek Birliğinin amacı: Eser sahiplerinin ortak çıkarlarını korumak, 5846 sayılı kanun ile tanınmış hakların idaresi ve takibi, alınacak tazminat ve telif ücretlerinin tahsili ile hak sahiplerine dağıtımını sağlamaktır. Buna bağlı olarak;
a) Üyelerin telif haklarını korumak, anlaşmazlıklara çözümler getirmek, mahkemelerde bilirkişilik yapmak, rayiç-emsal bedel gibi konularda görüş bildirmek,
b) Telif hakları ile ilgili kanun, yönetmelik vb. hazırlıklarında yetkililere yardım etmek veya yeni kanun yönetmelik vb. tasarılar hazırlayarak Kültür ve Turizm Bakanlığı’na önermek, sanatçıların görüşlerini, düşüncelerini, ilgili kuruluşlara bildirmek,
c) Eser sahiplerinin ortak çıkarlarını korumak, 5846 sayılı kanun ile tanınmış hakların idaresini ve takibini, alınacak ücretlerin tahsilini ve hak sahiplerine dağıtımını sağlamak,
ç) Türk sanatının ve kültürünün gelişmesine katkısı olacak faaliyetleri desteklemek, sanatçılara maddi ve manevi destekler sağlamak,
d) Devlet-Sanatçı ilişkilerinin gelişmesine katkıda bulunmak,
e) Sergiler açmak, uluslararası etkinlikler düzenlemek, plastik ve kültürel alanda çalışmalar yapmak, çalışanları desteklemek,
Birliğin Kurulması
Madde 4- Tüzüğün 8. maddesinde öngörülen şartları yerine getirerek Bakanlığa başvuruda bulunan bu Birlik, söz konusu madde gereğince Bakanlık tarafından izin verilmesinden sonra faaliyette bulunabilir.
Bakanlıkça, kuruluş bildirisi ve eklerinde, Birlik Tüzüğü ve kurucuların hukuki durumlarında mevzuata aykırılık veya noksanlık belirlendiği takdirde Birlik, tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde bu aykırılık veya noksanlıkları giderir. Aksi halde, Bakanlıkça Birliğin feshi için genel hükümlere göre dava açılır.
Geçici Yönetim Kurulu
Madde 5- Geçici Yönetim Kurulu, Birlik organlarının oluşmasına kadar Birliğin işlerini yürütür ve Birliği temsil eder. Ayrıca, üyelik niteliklerine ilişkin ölçütleri belirler. Geçici yönetim kurulu, işlerin gereğine ve niteliğine göre genel kurula tanınan yetkileri kullanabilir.
Tüzel Kişilik
Madde 6- Birlik, Bakanlıkça hazırlanan ve Bakanlar kurulunca onaylanan Tip Statüye uygun biçimde düzenlenmiş Tüzüğünün eklendiği kuruluş bildirisinin Bakanlığa verilmesiyle tüzel kişilik kazanmıştır.
Birliğin İlk Genel Kurul Toplantısı
Madde 7- Birlik, Bakanlığa başvuru tarihinden ve en geç faaliyet izni verilmesinden itibaren altı ay içinde ilk genel kurul toplantısını yapmak ve organlarını oluşturmak zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde, birliğin feshi için bakanlıkça genel hükümlere göre dava açılır.
İlk genel kurul toplantısının yapılabilmesi için Tüzükte öngörülen asgari kurucu üye sayısı kadar asıl üyenin toplantıda hazır bulunması gereklidir. Genel Kurul, Birliğin feshine karar verebilir.
Üyelerin Temsili ve Hakların Takibi
Madde 8- Birlik; kamu kurum ve kuruluşları, gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri ile ilişkilerinde, birliğe kayıtlı eser sahiplerinin yetki belgesi ile devraldığı haklarını, tam ruhsat şeklinde münhasıran kullanmaya ve takibine yetkilidir. Eser sahipleri, birliğe devretmedikleri haklarını bireysel olarak takip edebilirler. Eser sahiplerinin Kanunla tanınmış hakları, ülke içinde yasal mevzuata uygun olarak kurulan meslek birlikleri dışında başka birlik, dernek ve benzeri kuruluşlar tarafından takip edilemez.
Eserlerin İzlenmesi
Madde 9- Birlik, üyelerine ait fikir ve sanat eserlerinin kullanılmasını izlemek ve izinsiz kullananlar için gerekli girişimlerde bulunmakla yükümlüdür. Birlik, korsanla mücadelede takip ve izleme birimleri kurabilir.
Birliğin Faaliyet Alanı
Madde 10- Birlik, amacına ulaşmak için, mevzuatın verdiği imkanlar içinde aşağıdaki faaliyetlerde bulunur:
a) Üyelerin her türlü kurum ve kuruluşlarda haklarını idare etmek, izlemek, korumak, idari ve yargı yollarına başvurmak,
b) Üyelerinin eserlerinin kullanımından kaynaklanan ücretlerin ve tazminatların tahsilini sağlamak,
c) Yurt içinde ve yurt dışında kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri ile idari ve mesleki ilişkiler kurmak,
ç) Mesleki yayınlar yapmak, üyelerine ve üyeleri dışındaki kişilere faaliyet alanına ilişkin kurslar açmak,
d) Üyelerine sosyal tesisler kurmak, lokal açmak ve bunları işletmek,
e) Üyeleri için yardım sandığı kurmak ve diğer sosyal hizmetleri gerçekleştirmek,
f) Üyelerinin eserlerinin her biçimdeki nüshalarının ticari amaçlarla kullanılmasını kontrol ve takip etmek, izinsiz kullanımları önlemek için gerekli tedbirleri almak,
g) Üyelerinin eserlerinin kullanımlarına ilişkin sözleşmelerinin yapılmasına, uygulanmasına ve anlaşmazlıkların giderilmesine yönelik çalışmalarda bulunmak ve diğer ilgili alan meslek birlikleri ile iş birliği yapmak,
h) Türk kültürünü tanıtıcı ulusal ve uluslararası bilimsel paneller, kurultaylar, sanat bienalleri, sergiler ve saydam (dia) gösterileri düzenlemek,
ı) Türk sanatı ve sanatçısını destekleyerek ülkemize yeni sanat eserleri kazandırmak ve bunların yurtiçi ve yurtdışında tanıtımını sağlamak,
i) Birlik korsanla mücadele ve telif haklarını korumak amacıyla izleme takip ve önleme birimleri kurabilir. Yasalar doğrultusunda alanıyla ilgili yurtdışındaki birliklerle çalışmalar yapabilir. Ortak girişimlerde bulunabilir,
j) Korsanlıkla mücadele ve telif hakları konularında kurulan fikri ve sınai haklar mahkemelerine “emsal bedel, rayiç bedel ve benzeri konularda” görüş bildirir, bilirkişilik eder,
k) Üniversite ve fakültelerde telif hakları dersleri konması için çalışmalarda bulunmak.
İKİNCİ BÖLÜM
Birlik Üyeliği
Üye Olma Hakkı ve Yükümlülükleri
Madde 11- Kanun kapsamında yer alan eser sahibi ve diğer mali hak sahipleri Birliğe üye olabilir. Üyeler, Yönetmeliğin 11. maddesinde öngörülen kısıtlamalar dışında eşit haklara sahiptirler. Birlik faaliyet alanına giren üyelik taleplerini kabulden, objektif ve haklı gerekçeler bulunmadan kaçınamaz.
Hiç kimse Birliğe üye olmaya veya Birlikte üye kalmaya zorlanamaz. Birliğe üye olanlar, aynı alanda faaliyet gösteren başka bir birliğe üye olamazlar.
Üyeler, genel kurulca belirlenen giriş aidatını ve üyelik aidatını ödemekle yükümlüdürler. Tüzel kişilerin üye olabilmeleri, Türk kanunlarına göre kurulmuş olmaları koşuluna bağlıdır.
Tüzel kişi üyeler, kendi Yönetim Kurulu başkanları veya temsille görevlendirecek kişiler tarafından temsil edilir. Bu kişinin Başkanlık veya temsil görevi sona erdiğinde, tüzel kişiyi temsil edecek kişi yeniden belirlenir.
Üyelik Türleri
Madde 12- Birlikte, yararlanan ve asıl üye olmak üzere 2 tür üyelik vardır. Gelir ve tazminatların dağıtımında, sosyal faaliyetlerde ve benzeri işlerde üyelik türleri arasında ayrım yapılamaz.
Yararlanan Üye
Madde 13-
(1) Birliğe işbu Tüzüğe göre üyelik başvurusu için gerekli belgeleri sunan;
a) Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda öngörülen eser sahibi gerçek kişi olmak,
b) Eseri meydana getirmeyen ancak, miras ya da devren iktisap yoluyla veya doğrudan eserin mali haklarını kullanma yetkisine sahip olan gerçek veya tüzel kişilerin,
c) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmayanların adına veli ya da vasilerinin Yönetim Kurulu tarafından üyeliğe kabul edilmeleri halinde, Birliğe “yararlanan üye” olarak kaydedilecektir.
(2) Her Olağan Genel Kurul toplantısı öncesi Birlik tarafından yapılan çalışmalarda, işbu Tüzüğe göre asıl üyelik niteliklerini ve şartlarını sağlayan yararlanan üyelerin asıl üyeliğe kabulü, Yönetim Kurulu tarafından karara bağlanır.
(3) Yararlanan üyeler Birlik zorunlu organlarında görev alamazlar, oy kullanmamak koşuluyla Yönetim Kurulu kararına bağlı olarak Genel Kurula katılabilirler.
Asıl Üye
Madde 13-
(1) Birliğe “asıl üye” olabilmek için aşağıda belirlenen nitelikleri ve şartları taşımak gerekir:
a) Eser sahibi veya miras ya da devren iktisap yoluyla veya doğrudan eserin mali haklarını kullanma yetkisine sahip gerçek veya tüzel kişi olan mali hak sahipleri.
b) Gerçek kişiler bakımından medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak ve tüzel kişiler bakımından ise Türk kanunlarına uygun şekilde kurulmuş olmak.
c) Üyenin, Birliğe üyeliğinin üyelik tarihinden itibaren en az 3 (üç) yıl süreyle kesintisiz devam etmesi.
(2) Yapılacak her Genel Kurulda bu kriterler yeniden değerlendirilerek Genel Kurulun onayına sunulacaktır. Genel Kurulda onaylanan kriterler sonrasında uygulamaya konulacaktır. (3) İşbu Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihinden önce Birlik kayıtlarında “asıl üye”liğe hak kazanmış üyelerin hakları saklıdır.
(4) İşbu Tüzüğün yürürlüğe girdiği tarihten sonra Tüzükte asıl üyelik için aranılan niteliklere göre Birlik kayıtlarına yararlanan üye olarak kaydedilecek olan üyelerin, bütün şartları taşımaları halinde üyelik kaydı yararlanan üyelikten asıl üyeliğe çevrilerek deftere işlenir.
(5) Başka bir eser sahibi meslek birliğinden, Birliğe geçiş yapan hak sahiplerinin, üyelik başvurusu esnasında ilgili meslek birliğinden 3 yıl süresince asıl üye olduklarını gösterir, ispat niteliği taşıyan belge sunmaları halinde; üyeliğe başvuru tarihi itibariyle asıl üyeliğe geçişleri gerçekleştirilir.
(6) İşbu maddeye göre asıl üyeliğe hak kazanan üyeler, Genel Kurula katılabilir, oy kullanabilir ve Birliğin zorunlu organlarına işbu Tüzükte belirlenen şartlarla seçilebilirler.
Üyelik Başvurusu ve Kabul
Madde 14- Üye olmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler, Birliğe yazılı olarak başvururlar. Kanunda, Yönetmelikte ve Birlik Tüzüğünde öngörülen nitelik ve ölçütleri taşıyanlar yararlanan üyeliğe kabul edilirler. Başvurular yönetim kurulunca karara bağlanır ve başvuru tarihinden itibaren altmış gün içinde ilgiliye üyelik türü belirtilmek suretiyle yazı ile bildirilir. Ret kararlarında gerekçe belirtilir. Üyeliğe kabul edilenler üye kayıt defterine sıra numarası ile yazılırlar.
Yönetim kurulunun üyeliğe kabul ve üyelik türüne ilişkin kararlarına karşı yargı yoluna başvurulabilir, ya da yeniden değerlendirilmesi için Yönetim Kuruluna itiraz edilebilir. Yönetim Kurulu, itirazı Teknik-Bilim Kurulunun konuya ilişkin görüş ve önerisini almak suretiyle değerlendirerek karar verir.
Üyeliğin Sona Ermesi ve İlişkilerin Tasfiyesi
Madde 15-
(1) Üyelik;
a) Ölüm,
b) Tüzel kişiliğin sona ermesi,
c) Üyelikten ayrılma,
d) Üyelikten çıkarılma,
e) Üyelik için aranan niteliklerin sonradan kaybedilmesi,
f) Yetki belgesinin konusuz kalması, ile sona erer. Bu durumda, üyelik kaydı yönetim kurulu kararıyla açıklaması da yapılarak üye kayıt defterinden silinir.
(2) Üyeliği sona erenler ile birliğin karşılıklı yükümlülükleri, yetki belgesinin geçerliliği kapsamında belirlenir.
Üyelikten Ayrılma
Madde 16- Üyeler, gerekçe göstermeksizin birlik üyeliğinden yazılı başvuru ile ayrılma isteğinde bulunabilirler. Üyelik, bu başvuruyla sona erer. Yetki belgesinin geçerliliğine ilişkin hükümler saklıdır.
Üyelikten Çıkarma ve İtiraz
Madde 17-
(1) Asıl ve yararlanan üyeler aşağıdaki hallerde haysiyet kurulu kararıyla üyelikten çıkarılırlar:
a) Kasıtlı eylem ve davranışlarıyla birliğin çalışmasına, amaçlarını gerçekleştirmesine engel olmak,
b) Yazılı uyarıya rağmen üç yıl süresince üyelik ödentisini vermemek,
c) Yetki belgesine aykırı davranışlarını, yazılı uyarıya rağmen sürdürmek,
d) Asıl üyeler yönünden, özür bildirmeksizin arka arkaya üç genel kurul toplantısına katılmamak.
(2) Çıkarılma kararı iadeli taahhütlü posta yoluyla yedi gün içinde ilgiliye bildirilir.
(3) Üyelikten çıkarılma kararlarına karşı bir ay içerisinde Haysiyet Kuruluna itiraz edilebilir veya yargı yoluna başvurulabilir.
(4) Genel kurul toplantısından önceki kırk beş gün içinde verilen üyelikten çıkarma kararları, genel kurul toplantısını takip eden iş gününden itibaren sonuç doğurur.
Yabancı Kuruluşlarla İlişkiler
Madde 18- Birlik tüzüğünde gösterilen amaçları gerçekleştirmek üzere uluslararası faaliyette veya iş birliğinde bulunabilir, yurt dışında temsilcilik açabilir, yurt dışında birlik veya üst kuruluş kurabilir veya yurt dışında kurulmuş birlik veya kuruluşlara katılabilir. Bu faaliyetler ile iş birliği sonucunda yapılacak protokol ve temsilcilik sözleşmeleri Bakanlığa bildirilir.
Temsilcilik Sözleşmeleri
Madde 19-
(1) Meslek birlikleri arasında imzalanan ve bir meslek birliğinin temsil ettiği hakların yönetimi için bir diğer meslek birliğini vekil tayin ettiği anlaşmaya temsilcilik sözleşmesi denir.
(2) Birlik, hakların yönetimi, tarifeler, dağıtımlar ve birlik payı gibi konularda akdettiği temsilcilik sözleşmesi kapsamında temsil edilen hak sahipleri ile kendi üyeleri arasında ayrım yapamaz.
(3) Birlik, temsilcilik sözleşmesi kapsamında yönettiği haklardan dolayı elde ettiği gelirden, birlik payı hariç olmak üzere, temsil edilen meslek birliğinin açık rızası olmadıkça kesinti yapamaz.
(4) Temsilcilik sözleşmesi yapılan kuruluşlara yılda en az bir kez aşağıda yazılı konularda bilgilendirme yapılır:
a) Birlik tarafından bir temsilcilik sözleşmesi çerçevesinde yönetilen haklara ilişkin, her bir hak kategorisi ve kullanım için tahakkuk eden gelir ve ödenen tutar ile tahakkuk eden ancak ödenmeyen gelirler,
b) Kesilen birlik payı,
c) Birlik payı dışında yapılan kesintiler,
d) Temsilcilik sözleşmesi kapsamında yapılan ya da reddedilen sözleşmeler hakkında bilgiler.
e) Genel kurul tarafından alınan hakların yönetimi ile ilgili olan kararlar.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Birlik Organları ve Şubeler
Birlik Organları
Madde 20-
(1) Birliğin zorunlu organları şunlardır:
a) Genel Kurul,
b) Yönetim Kurulu,
c) Denetleme Kurulu,
d) Teknik-Bilim Kurulu,
e) Haysiyet Kurulu.
(2) Birlik, görevleri ve üyelerinin seçim usulü birlik tüzüğünde gösterilmek kaydıyla zorunlu organlar dışında ihtiyari organlar da oluşturabilir. Ancak zorunlu organların görev, yetki ve sorumlulukları bu organlara devredilemez. İhtiyari organların kuruluş şekli ve yetkileri aşağıda devam eden maddelerde gösterilmiştir.
a) Radyo-Televizyon ve Yayın Kurulu
b) Bilişim Kurulu
Genel Kurul
Madde 21- Genel kurul oy kullanma yetkisine sahip asıl üyelerden oluşur.
Genel Kurulun Görev ve Yetkileri
Madde 22-
(1) Genel kurulun görev ve yetkileri aşağıda gösterilmiştir:
a) Bir sonraki olağan genel kurula kadar görev yapmak üzere Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Haysiyet Kurulu ve Teknik-Bilim Kurulunun asıl ve yedek üyelerini genel kurul tarafından belirlenecek usulle seçmek.
b) Federasyon kurmak, federasyona katılma kararı almak ve federasyon genel kuruluna katılacak temsilcileri seçmek.
c) Bütçe tasarısını görüşmek ve karara bağlamak.
d) Kurullarca öngörülen raporları incelemek ve karara bağlamak.
e) Yönetim kurulunun hesaplarını incelemek ve ibra etmek.
f) Birlik tüzüğündeki değişiklik önerilerini karara bağlamak.
g) Telif gelirleri ve tazminatlar ile bu gelirler ile yapılan yatırımlardan elde edilen gelirlere ilişkin yatırım politikasına karar vermek.
h) Telif gelirleri ve tazminatlar ile bu gelirlerle yapılan yatırımlardan elde edilen gelirden kesilecek birlik payı ile kültürel ve sosyal amaçlarla yapılacak kesintileri makul bir oranda belirlemek.
ı) Dağıtım yönergesi ve diğer yönerge önerilerini karara bağlamak.
i) Giriş aidatı ve üyelik aidatı tutarlarını belirlemek.
j) Birlik zorunlu organlarının başkan ve üyelerine verilecek ücretleri belirlemek.
k) Yönetim Kurulunun genel kurulda incelenmesini önerdiği hususları görüşmek ve karara bağlamak,
l) Şube açılmasına karar vermek.
m) Birliğin amacına ve faaliyet alanına ilişkin şirket kurmasına ve kurulmuş olan şirketlere ortak olmasına dair kararı onaylamak.
n) Taşınmaz mal alınması ve satılması ile bunlar üzerinde ayni haklar tesis edilmesini onaylamak.
o) Risk yönetim politikasına karar vermek.
ö) Birliğin borç almasını, borç vermesini ya da alınan borçlar için teminat vermesini onaylamak.
p) Mevzuat ve Birlik tüzüğü ile verilmiş diğer görevleri yapmak.
(2) Birinci fıkranın (l), (m), (n) ve (o) bentlerinde sayılan hususlarda genel kurul tarafından Denetleme Kuruluna yetki verilebilir.
Genel Kurula Uygulanacak Hükümler
Madde 23- Genel kurulun toplanması” başlıklı 22 inci, “Genel kurulun toplantıya çağrı usulü” başlıklı 23’üncü, Genel kurul toplanma ve karar yeter sayısı başlıklı 24’üncü ve “Genel kurul toplantısı usulü” başlıklı 25 inci maddeleri hükümleri Birlik hakkında da uygulanır.
Genel Kurulun Toplanması
Madde 24-
(1) Genel kurul iki yılda bir, en geç Ekim ayının sonuna kadar birlik tüzüğü ile belirlenmiş genel merkezin bulunduğu il merkezinde yönetim Kurulunun çağrısı üzerine toplanır.
(2) Genel Kurul, Yönetim Kurulu veya Denetleme Kurulunun gerekli gördüğü hallerde ya da genel kurulda oy kullanma yetkisine sahip olan üyelerden beşte birinin yazılı isteği üzerine Yönetim Kurulunca olağanüstü toplantıya çağrılır.
(3) Denetleme Kurulu veya genel kurulda oy kullanma yetkisine sahip olan üyelerin beşte birinin yazılı isteğine rağmen Yönetim Kurulu istek yazısının kendisine ulaştığı günden itibaren otuz gün içinde genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırmazsa, Denetleme Kurulunun veya toplantı isteğinde bulunan üyelerin başvurusu üzerine Bakanlık, Yönetim Kurulu üye sayısı kadar genel kurulda oy kullanma yetkisine sahip olan üyeyi, genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırmakla görevlendirir.
Genel Kurulun Toplantıya Çağrı Usulü
Madde 25-
(1) Yönetim Kurulu, birlik tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler en az on beş gün önceden, toplantının yeri, günü, saati, gündemi ve toplantıya katılma hakkı bulunan asıl üyeleri içeren bir liste ile yazılı olarak bildirilmek veya birlik iletişim kanalları vasıtasıyla bildirilmek suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
(2) Toplantı yeri, günü, saati ve gündemi toplantı gününden en az on beş gün önce Bakanlığa yazı ile bildirilir. Bu yazıya, toplantıya katılacak üyelerin listesi de eklenir.
Genel Kurul Toplanma ve Karar Yeter Sayısı
Madde 26-
(1) Genel kurul toplantıya katılma hakkı bulunan üyelerin tam sayısının yarısından bir fazlasıyla toplanır. İlk toplantıda yeter sayı sağlanamazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, ikinci toplantının yapılabilmesi için, katılan üye sayısının, Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Teknik-Bilim Kurulu ve Haysiyet Kurulları asıl üye sayılarının toplamının iki katından az olmaması gerekir.
(2) Genel kurul üyeleri bir başka üyeye verdikleri noterden onaylı vekaletname ile oy kullanabilirler. Her üye ancak bir üyenin vekaletini alabilir. Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu üyeleri genel kurulda vekaletname ile temsil edilemez. Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu üyeleri de başka bir üyeyi vekaleten temsil edemezler.
(3) Genel kurul kararları, toplantıda hazır bulunan oyların çoğunluğu ile alınır. Ancak tüzük değişikliği ve birliğin feshi kararları, ancak hazır bulunan oyların üçte iki çoğunluğuyla alınır.
Genel Kurul Toplantısı Usulü
Madde 27-
(1) Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, Yönetim Kurulu üyeleri veya Yönetim Kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, Yönetim Kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza atarak toplantı yerine girerler. Kimlik belgesini göstermeyenler, belirtilen listeyi imzalamayanlar ile genel kurula katılma hakkı bulunmayan üyeler toplantı yerine alınmaz. Oy kullanma hakkı bulunmayan üyeler ile Birlikçe uygun görülen kişiler ayrı bir bölümde genel kurul toplantısını izleyebilirler.
(2) Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı, Yönetim Kurulu başkanı veya görevlendireceği Yönetim Kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde Yönetim Kurulunca bir tutanak düzenlenir.
(3) Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur. Birlik organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine veya yetkilendirdiği kişilere kimliklerini göstermeleri ve hazirun listesindeki isimlerinin karşısını imzalamaları zorunludur. Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkana aittir.
(4) Genel kurul toplantısında yalnız gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak, toplantıda hazır bulunan oyların en az onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur. Genel kurul, gündemdeki konuların görüşülerek karara bağlanmasıyla sonuçlandırılır.
(5) Birlik tahmini bütçesinin genel kurulda kabul edilmesinden sonra, gider arttırıcı veya gelir azaltıcı bir karar alınması halinde, tahmini bütçe karara uygun olarak revize edilir ve genel kurulda yeniden oylanır.
(6) Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı, başkan vekili ile divan yazmanı tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler Yönetim Kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim Kurulu başkanı, bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen Yönetim Kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
(7) Genel kurul toplantıları, Yönetim Kurulunca karara bağlanması halinde Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde elektronik ortamda gerçekleştirilebilir.
Genel Kurul Sonuç Bildirimi
Madde 28-
(1) Genel kurul yapıldıktan sonra on beş gün içinde aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler Bakanlığa verilir:
a) Birlik organlarına seçilen asıl ve yedek üyeleri içerecek şekilde usulüne uygun olarak doldurulmuş olan Genel Kurul Sonuç Bildirimi.
b) Genel kurul kararlarının birer örneği.
c) Genel kurul toplantısında tüzük değişikliği yapılması halinde; tüzüğün değişen maddelerinin eski ve yeni şekli, her sayfası Yönetim Kurulu üyelerinin salt çoğunluğunca imzalanmış birlik tüzüğünün son şekli.
(2) Birinci fıkranın (a) bendinde sayılan genel kurul sonuç bildirimi aynı süre içerisinde mülki idare amirliğine de verilir.
(3) Genel kurul sonuç bildirimleri, birlik Yönetim Kurulu tarafından yetki verilen bir Yönetim Kurulu üyesi tarafından da yapılabilir.
Yönetim Kurulu
Madde 29-
(1) Yönetim Kurulu, genel kurulca asıl üyeler arasından iki yıl için gizli oyla seçilen en az beş, en fazla on bir üyeden oluşur. Ayrıca üye sayısınca yedek üye seçilir. Yönetim Kurulu, seçimi izleyen yedi gün içinde asıl üyeler arasından bir başkan, en az bir başkan yardımcısı ve bir sayman üye seçer.
(2) Kurul; başkanın yokluğunda yardımcısının çağrısıyla toplanır.
Yönetim Kurulunun Görevleri ve Yetkileri
Madde 30-
(1) Yönetim Kurulunun görevleri ve yetkileri şunlardır:
a) Birlik üyelerinin ortak çıkarlarını korumak.
b) Birlik üyelerinin haklarının idaresi ve takibi için gerekli çalışmaları yapmak ve üyelerin haklarına tecavüz durumunda her türlü adli, idari ve icrai yollara başvurmak.
c) Birlik kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesini ve kullanılmasını sağlamak.
d) Genel sekreter ile Birlikte çalışacak personeli görevlendirmek, görevlerine son vermek, bu kişilerin özlük, unvan, ücret, sosyal hakları ve çalışma esasları ile diğer hususlara ilişkin usul ve esasları belirlemek.
e) Bütçeyi hazırlamak ve genel kurula sunmak.
f) Birlik tüzüğünde yapılacak değişiklik önerilerini hazırlamak ve genel kurula sunmak.
g) Birlikçe tahsil olunacak tazminat ve telif ücretlerinden kesilecek Birlik payını genel kurula sunmak.
h) Tarifeleri hazırlamak.
ı) Üyelik başvurularını karara bağlamak.
i) Birlik tüzüğü ile öngörülen kriterler doğrultusunda üyelik türlerine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek.
j) Birliğin çalışma ve işleyişine ilişkin yönergeleri hazırlamak ve genel kurula sunmak.
k) Birliğin takip edeceği haklar için gerekli olan sözleşme tipleriyle hak sahiplerine yardımcı olmak üzere onların ilgililerle yapacakları sözleşme tiplerini hazırlamak,
l) Denetleme Kurulu raporlarının tesliminden itibaren birer örneğini on beş gün içinde Bakanlığa göndermek.
m) Yıllık şeffaflık raporunda yer alan mali bilgiler ile Birliğin hesaplarını yeminli mali müşavire onaylatmak.
n) Genel kurul gündemini belirlemek ve gündeme konu bilgi ve belgeleri genel kurul toplantısından en az on beş gün önce üyelerin bilgisine sunmak.
o) Temsilcilik açılmasına karar vermek.
ö) Birliğin aynı amaçlı uluslararası kuruluşlara katılmaları veya bunlarla işbirliği yapmaları konularında karar vermek.
p) Kuruluş amaçlarıyla ilgili konularda Bakanlıkla iş birliği ve iletişim sürecini yürütmek.
r) Birliğin amacına ve faaliyet alanına ilişkin şirket kurmasına ve kurulmuş olan şirketlere ortak olmasına dair karar almak ve onaya sunmak.
s) Taşınmaz mal alınması ve satılması, bunlar üzerinde ayni haklar tesis edilmesi kararı almak ve onaya sunmak.
ş) Birliğin borç almasına, borç vermesine ya da alınan borçlar için teminat vermesine karar vermek ve onaya sunmak
t) Kanunun 81 inci maddesi gereğince kurulacak komisyonda görev alacak Birlik temsilcilerini tespit etmek,
u) Mevzuat ve Birlik tüzüğüyle önerilen diğer işleri yapmak.
Birliğin Temsili
Madde 31- Yönetim Kurulu, Birliğin yürütme ve temsil organı olup, bu görevini mevzuata ve birlik tüzüğüne uygun olarak yerine getirir. Temsil görevi; Yönetim Kurulunca üyelerden birine, genel sekretere veya bir üçüncü kişiye verilebilir.
Denetleme Kurulu
Madde 32- Denetleme Kurulu, genel kurulca asıl üyeler arasından iki yıl için gizli oyla seçilen en az üç, en fazla yedi asıl üyeden oluşur. Ayrıca asıl üye sayısınca yedek üye seçilir. Denetleme kurulu seçimi izleyen yedi gün içinde asıl üyeler içinden bir başkan seçer.
Denetleme Kurulunun Görevleri
Madde 33-
(1) Birlikte iç denetim esastır. Genel kurul, Yönetim Kurulu veya Denetleme Kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel kurul, Yönetim Kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, Denetleme Kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
(2) Denetleme Kurulu;
a) Yönetim Kurulunun işlemlerinin, mevzuata ve Birlik tüzüğüne uygun olup olmadığını,
b) Birliğin defter, hesap ve kayıtlarının mevzuata ve birlik tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını,
c) Telif gelirlerinin arttırılmasına yönelik çalışmalar yapılıp yapılmadığını,
d) Birlik harcamalarının mevzuata ve Birlik amacına uygun olup olmadığını,
e) İç Denetim Denetleme Kurulu tarafından yapılır. Birlik tüzüğünde belirtilen esas ve usullere göre bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler. Bu hususlara ilişkin bilgi, belge ve değerlendirmelerin yer aldığı denetim sonuçlarını bir rapor halinde Yönetim Kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar.
(3) Denetleme Kurulu üyelerinin talebi üzerine, her türlü bilgi, belge ve kayıtların, birlik yetkilileri tarafından gösterilmesi veya verilmesi, yönetim yerleri, müesseseler ve eklentilerine girme isteğinin yerine getirilmesi zorunludur.
Teknik-Bilim Kurulu
Madde 34-Teknik-bilim kurulu genel kurulca asıl üyeler arasından iki yıl için gizli oyla seçilen en az üç, en fazla yedi üyeden oluşur. Ayrıca asıl üye sayısınca yedek üye seçilir. Teknik-bilim kurulu, seçimi izleyen yedi gün içinde asıl üyeleri arasından bir başkan seçer.
Teknik-Bilim Kurulunun Görevleri
Madde 35-
(1) Teknik-Bilim Kurulu;
a) Meslek birliğinin uzmanlık alanına giren konularda inceleme ve araştırmalar yapmakla,
b) İlgili kurullara önerilerde bulunmakla,
c) Yönetim Kurulunca incelenmesi istenilen konularda raporlar düzenlemek ve bunların bir örneğini Yönetim Kuruluna, bir örneğini de Denetleme Kuruluna vermekle
d) Birlik tüzüğünde belirtilen diğer işleri yapmakla görevlidir.
(2) Kurul başkanınca veya kurulca gerekli görülürse konuyla ilgili kurum ve kuruluşların temsilcileri veya kişiler bilgi ve görüşleri alınmak üzere kurul toplantılarına çağırılabilir.
Haysiyet Kurulu
Madde 36- Haysiyet kurulu genel kurulca asıl üyeler arasından iki yıl için gizli oyla seçilen en az üç, en fazla yedi üyeden oluşur. Ayrıca asıl üye sayısınca yedek üye seçilir. Haysiyet Kurulu seçimi izleyen yedi gün içinde asıl üyeler arasından bir başkan seçer.
Haysiyet Kurulunun Görevleri ve Disiplin Yönergesi
Madde 37-
(1) Haysiyet kurulu disiplin yönergesini uygulamakla görevlidir. Disiplin yönergesi Haysiyet Kurulunca hazırlanır, Yönetim Kurulunca incelenir ve genel kurulca kabul edilir.
(2) Disiplin yönergesinde;
a) Aynı fiil için birden fazla disiplin cezası verilememesi,
b) İncelenen konuya ilişkin lehe ve aleyhe bilgi ve belgeler toplanmadan üye hakkında karar alınmaması,
c) Savunma alınmadan ceza tayin edilmemesi yönünde düzenlemeler yapılır.
(3) Haysiyet Kurulunca; resen ya da Yönetim Kurulunun talebi üzerine disiplin incelemesi yapılır ve disiplin yönergesinde öngörülen disiplin cezaları ile üyelikten çıkarmaya ilişkin kararlar verilir. Haysiyet Kurulu kararlarına karşı yargı yolu açıktır.
Zorunlu Organların Toplantı ve Karar Yeter Sayısı
Madde 38- Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Haysiyet Kurulu ve Teknik-Bilim Kurulları en az üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla karar alır. Mazeretsiz olarak üst üste üç toplantıya katılmayan üyelerin ilgili kurul üyeliği düşer.
Zorunlu Organlara Üye Olmayanların Seçimi
Madde 39- Yönetim Kurulu, Haysiyet Kurulu, Denetleme Kurulu ve Teknik-Bilim Kurullarına, birliğe üye olmayan kişiler seçilebilir. Bunun için genel kurulda hazır bulunan oyların onda birinin teklifi ile aday gösterilmeleri ve genel kurul tarafından seçilmeleri gerekir. Bu kişilerin sayısı kurul üye tam sayısının salt çoğunluğunu geçemez.
Radyo-Televizyon ve Yayın Kurulu
Madde 40- Yayın Kurulu, Genel Kurulca asıl üyeler arasından iki yıl için gizli oyla seçilen en az üç, en fazla yedi üyeden oluşur. Ayrıca asıl üye sayısınca yedek üye seçilir. Kurul, seçimi izleyen üç gün içinde asıl üyeler arasından bir başkan seçer.
Radyo-Televizyon ve Yayın Kurulu’nun Görevleri
Madde 41- Yayın Kurulu, Meslek Birliği’nin yayın faaliyetleri ile ilgili projeler üretir, tekliflerde bulunur, bülten vs. yayınları hazırlar. Yazılı ve görsel basınla ilgili irtibatları kurar, yayın sözleşmelerinin hazırlanmasında görev alır.
Bilişim Kurulu:
Madde 42- Bilişim Kurulu, Genel Kurulca asıl üyeler arasından iki yıl için gizli oyla seçilen en az üç, en fazla yedi üyeden oluşur. Ayrıca asıl üye sayısınca yedek üye seçilir. Kurul, seçimi izleyen üç gün içinde asıl üyeler arasından bir başkan seçer.
Bilişim Kurulu’nun Görevleri:
Madde 43- Bilişim alanındaki Bilgisayar programları, veri tabanları ve Wep siteleri ile ilgili telif hakları konusunda çalışmalar yaparak görüş ve tekliflerini Yönetim Kurulu’na bildirir. Bilişim sektöründen yapılacak üyelik başvurularının değerlendirilmesi konusunda Yönetim Kurulu’na yardımcı olur.
Merkez Müdürlüğü ve Şubeler
Madde 44- Birlik, ihtiyaçları doğrultusunda yönetim kurulunun önerisi ve genel kurulun kararıyla şube açabilir. Şubeler kendi bölgelerindeki üyelerle Birlik merkezi arasındaki bağlantıyı sağlarlar.
Şubelerde çalıştırılacak personel, Birlik personeli statüsündedir. Yönetim Kurulu kararıyla şube yetkilisi olarak görevlendirilen kişi veya kişiler Bakanlığa yazılı olarak bildirilir.
Birlik, ayrıca genel sekretere bağlı bir merkez müdürlüğü kurabilir. Merkez müdürlüğü, yönetim kurulunun önerisi ve genel kurulun kararı ile kurulur. Burada çalıştırılacak personelin sayısı ve ücretleri genel kurul kararıyla belirlenir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Mali Hükümler
Hesap Dönemi
Madde 45- Birliğin ilk hesap günü, bu birliğin kurulduğu günden başlar, genel kurulca bütçesinin kabulüyle sona erer.
Birliğin hesap dönemi, Ocak ayının birinci gününden başlamak üzere bir takvim yılıdır.
Birliğin Gelirleri
Madde 46-
(1) Birlik gelirleri aşağıda gösterilmiştir:
a) Üyelerden alınacak giriş ödentileri ve yıllık ödentiler,
b) Mali hakların tahsilinden elde edilen gelirlerden kesilecek Birlik payları,
c) Yayın gelirleri,
ç) Birlikçe tahsil olunacak tazminat bedellerinden kesilecek Birlik payları,
d) Bağışlardan ve ölüme bağlı tasarruflardan elde edilen gelirler,
e) Faiz, hazine bonosu ve devlet tahvili gelirleri,
f) Rayiç bedel, emsal bedel ve bilirkişilik komisyonu ücretleri,
g) Diğer gelirler.
(2) Birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen gelirler, diğer gelirlerden ayrı bir hesapta tutulur.
(3) Birlik gelirleri alındı belgesi veya fatura ile tahsil edilir.
Dağıtım ve Dağıtım Yönergesi
Madde 47-
(1) Birlikçe tahsil olunan telif geliri, Birlik payı düşüldükten sonra tazminat bedelleri ise, tahsil giderleri ile Birlik payı düşüldükten sonra tahsil edildiği mali yılın sonundan itibaren en geç dokuz ayı geçmemek kaydı ile mümkün olan en kısa sürede hak sahiplerine ödenir. Bu süreler, kullanım listelerinin tespit edilememesi veya hak sahiplerinin belirlenememesi gibi durumlarda Birlikçe uzatılabilir.
(2) Dağıtım yönergesi; dağıtım kriterleri ile dağıtılamayan gelirlere ilişkin kuralları içerir.
(3) Dağıtıma ilişkin ödeme listesi yıllık olarak Bakanlığa bildirilir.
Dağıtılamayan Gelirler
Madde 48-
(1) Gelirlerden; Birlikçe temsil edilen hak sahiplerine ödenmesi gereken ancak ilgili hak sahiplerinin tespit edilememesi veya ulaşılamaması nedeniyle 44’üncü maddede belirlenen tarihe kadar dağıtılamayan miktarlar, Birlik tarafından ayrı bir hesapta tutulur.
(2) Birlik, temsil ettiği hak sahiplerini tespit etmek ve ulaşmak için 44’üncü maddede belirlenen sürenin bitiminden sonra en geç üç ay içerisinde, üyeleri ile temsilcilik sözleşmesi bulunan kuruluşlara ilgili bilgileri iletmek başta olmak üzere, gerekli tüm tedbirleri alır. Bu bilgiler arasında, mümkün olduğu ölçüde, eser veya bağlantılı hak konusunun adı, hak sahibinin adı, ilgili yayımcı veya yapımcı ile hak sahibinin tanımlanmasına yardımcı olabilecek diğer bilgiler yer alır. Alınan tedbirlerin sonuçsuz kalması halinde Birlik, üç aylık sürenin bitiminden itibaren en geç bir yıl sonra söz konusu bilgileri internet sitesinde yayımlar.
(3) Birlikçe hak sahiplerinin tespitine ve ulaşılmasına yönelik tüm tedbirlerin alınmasına rağmen gelirlerin tahsil edildiği mali yılın sonundan itibaren üç yıl içerisinde hak sahiplerine dağıtılamayan tutarlar ve bu tutarlardan elde edilen faiz ve diğer gelirler, hak sahiplerinin hakları saklı kalmak kaydı ile dağıtım yönergesi kapsamında kullanılır.
Kurul Üyelerine ve Görevlilere Yapılacak Ödemeler
Madde 49-
(1) Birlik zorunlu organlarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine ücret verilebilir. Zorunlu organ dışındaki üyelere ücret, huzur hakkı veya başka bir ad altında herhangi bir karşılık ödenemez.
(2) Birlik hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek yolluk ve gündeliklerin miktarı genel kurul kararıyla belirlenir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Birlik Tüzel Kişiliğinin Sona Ermesi
Kendiliğinden Sona Erme
Madde 50- Tüzüğün “Genel Kurul kararıyla fesih” başlıklı 43., “Mahkeme kararıyla fesih” başlıklı 44., “Kendiliğinden dağılmış sayılma” başlıklı 45. ve “Tasfiye” başlıklı 46. madde hükümleri bu Birlik için de uygulanır.
(1) Birlik;
a) Birlik Tüzüğünün 23’üncü maddesinde belirtilen yeter sayının sağlanamaması nedeniyle olağan genel kurul toplantısının yapılamaması,
b) Birlik Tüzüğü gereğince zorunlu organların oluşturulmasının olanaksız hale gelmesi,
c) Borç ödemede acze düşmesi,
d) Kuruluş üye sayısı koşulunun sonradan kaybedilmesi,
e) Kanunun 42/B maddesinin dördüncü fıkrası gereğince yapılması gereken olağanüstü genel kurul toplantısının yapılamaması hallerinde kendiliğinden sona erer. Bu hallerde birliğin kendiliğinden sona erdiği, Bakanlık tarafından re’sen veya talep üzerine tespit edilir.
(2) Birinci fıkranın (e) bendi aşağıdaki durumlarda uygulanır:
a) Yönetmelik 5 inci madde kapsamında kurulan meslek birlikleri bakımından, aynı maddede belirtilen asgari üye sayısı koşulunun sonradan kaybedilmesi,
b) Yönetmelik 6’ncı madde kapsamında kurulan meslek birlikleri bakımından, kuruluş tarihi itibariyle sahip olunması gereken asgari üye sayısı koşulunun sonradan kaybedilmesinin yanı sıra alanda en fazla üye sayısı olan meslek birliğinin üye sayısının üçte birinden daha az üyeye sahip olması.
Genel Kurul Kararıyla Sona Erme
Madde 51- Birlik genel kurulu, katılan üye sayısının üçte ikisinin oyu ile birliğin feshine karar verebilir. Fesih kararı, genel kurul divan başkanı tarafından on beş gün içinde Bakanlığa bildirilir.
Tasfiye
Madde 52-
(1) Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen Birliğin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzükte gösterilen esaslara göre yapılır.
(2) Birliğin para, mal ve haklarının devri, son Yönetim Kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde birlik adında “Tasfiye Halinde … Meslek Birliği” ibaresi kullanılır.
(3) Tasfiye Kurulu, önce birliğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında Birliğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemleri sırasında borçlu olduğu tespit edilen Birliğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Birliğin alacaklı olması durumunda borçlulardan alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan para ve mallar hakkında tasfiyenin ne şekilde yapılacağına genel kurul karar verir.
(4) Tüzükte tasfiyenin ne şekilde yapılacağının genel kurul kararına bırakıldığı hallerde, genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa, birliğin bütün para, mal ve hakları Bakanlık kararıyla birliğin kapatıldığı tarihte aynı alanda faaliyet gösteren ve en fazla üyeye sahip birliğe devredilir.
(5) Birliğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile Bakanlığa bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.
(6) Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, Bakanlıkça haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.
(7) Birliğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son Yönetim Kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir Yönetim Kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.
ALTINCI BÖLÜM
Defter ve Kayıtlar
Tutulacak Defterler
Madde 53-
(1) Birlik, aşağıda gösterilen defterleri tutmak zorundadır:
a) Üye Kayıt Defteri,
b) Yönetim Kurulu Karar Defteri,
c) Gelen ve Giden Evrak Defteri,
d) Demirbaş Defteri
e) Yevmiye Defteri ve Büyük Defter
(2) Yukarıda sayılan defterlerden yevmiye defteri ve büyük defter Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak şartı ile elektronik ortamda tutulmalarına ilişkin Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığınca çıkarılan tebliğlerde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde, diğer defterler ise Bakanlıkça oluşturulan veya izin verilen yazılımlar kullanılarak elektronik ortamda da tutulabilir.
(3) Birlik çalışma ve hizmetlerinin gerektirdiği başka defter ve kayıtların tutulmasına Yönetim Kurulu’nca karar verilebilir.
(4) Yönetmeliğin “Defter Tutma Esasları” başlıklı 46’ncı, “Kayıt Usulü” başlıklı 48 inci, “Kayıt Zamanı” başlıklı 49 uncu, “Defterlerin Tasdiki” başlıklı 51 inci ve “Gelir ve Gider Belgeleri” başlıklı 52’nci madde hükümleri bu Birlik için de uygulanır.
YEDİNCİ BÖLÜM
Diğer Hükümler
Yetki Belgesi
Madde 54-
(1) Birlik, hak sahiplerince verilecek yetki belgesine konu hakları kendi adına kullanmaya, üçüncü kişilere kullandırmaya, kullanmaktan men etmeye, kullanımlar karşılığında ödenen ücreti tahsil etmeye, bu hakların takibi ve tahsili için her türlü kazai, idari ve icrai yollara başvurmaya ve takip etmeye yetkili ve yükümlüdür.
(2) Yetki Belgesine konu her bir hakkın türü ve kapsamının Birlik tarafından konulacak kriterlere uygun olarak belirlenmesi esastır.
Üyelerin yetki belgesinde belirttiği eserlerine ilişkin mali haklarının takibi ile ücretlerinin tahsili ve dağıtımı Birlik tarafından yapılır. Bunun için üyeler, kanunun 20. maddesi uyarınca ve değişik 80. maddesi çerçevesinde Bakanlıkça çıkarılan yönetmelikle belirlenen genel esaslara uygun bir yetki belgesini birliğe verirler. Bu Yetki Belgesinde üyelerin mali haklarının adli makamlar ve icra müdürlüklerinde takibi ve hukuki gereklerin yerine getirilmesine ilişkin açık yetki verilir.
Sözleşmelerde Göz Önünde Bulundurulacak Kriterler
Madde 55- Birlik, aldığı yetki belgeleri çerçevesinde eserlerin kullanımına ve tarifelere ilişkin sözleşmeleri yaparken;
a) Eserlerin topluma yaygın bir şekilde iletiminde devamlılık sağlanması,
b) Ulusal ve uluslararası uygulamalar dikkate alınarak, eserlerin yayınlarda kullanımı karşılığı ödenecek ücretlerin makul seviyede belirlenmesi,
c) Rekabeti bozucu şartların oluşturulmaması,
ç) Yayın kuruluşunun yayın alanı (ulusal, bölgesel, yerel)ve izleyici/dinleyici sayısı,
d) Eserlerin kullanım sıklığı,
e) Pazar oranı,
f) Kullanılan her eser başına bir ücret,
g) Sabit ücret,
h) Saniye ve dakika bazında birim ücret, gibi ölçütleri göz önünde bulundurur.
Yukarıdaki ölçütler esas alınarak, kullanıcılar ile ilgili alan meslek birlikleri arasında yapılacak sözleşmelerde, ödemelerin yapılacağı yer ile meslek birlikleri arasındaki paylaşım esas ve usulleri gösterilir.
Kullanıcılarla İlişkiler
Madde 56-
(1) Birlik kullanıcılarla ilişkilerini dürüstlük ve iyi niyet ilkelerine uygun şekilde yürütür.
(2) Birlik, kullanıcıların lisans sözleşmesine ilişkin bilgi taleplerini gecikmeksizin cevaplandırır. Gerekli bilgiler alındıktan sonra objektif ve ayrımcı olmayan koşullarda kullanıcılara lisans sözleşmesi önerilir ya da gerekçesi belirtilerek talebin kabul edilmediği bildirilir.
(3) Birlik, lisans sözleşmesi hakkında bildirimde bulunmak da dahil olmak üzere, kendisi ile elektronik araçlar vasıtası ile iletişim kurulmasına imkân tanır.
Şikâyet Başvuru Süreçleri
Madde 57- Birlik; üyelerinin temsil anlaşması yaptıkları kuruluşların ve kullanıcıların kendileri ile ilgili iş ve işlemlerine ilişkin şikayetlerini etkin, süratli ve doğru sonuçlandırmak üzere, gerekli idari ve teknik tedbirleri almakla yükümlüdür.
İşlemlerin Elektronik Ortamda Yapılması ve Bakanlığın Yetkisi
Madde 58- Bakanlık, Kanun ve ilgili mevzuat gereğince Bakanlığa verilmesi gereken bilgi ve belgelerin şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları konulmak suretiyle internet de dahil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verilmesi hususlarında izin vermeye veya zorunluluk getirmeye, bunlara ilişkin uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluğu birliklerin faaliyet alanları itibariyle ayrı ayrı uygulamaya yetkilidir.
Uyuşmazlıkların Çözümü
Madde 59- Birlik ile yayın kuruluşları arasında yapılan sözleşmelerde, taraflar arasında sözleşmenin uygulanmasından doğabilecek uyuşmazlıkların tahkim yoluyla veya oluşturulacak uzlaştırma kurulu aracılığıyla çözümlenmesi öngörülebilir.
Dağıtım ve Birlik Payı
Madde 60- Birlikçe tahsil olunan ücretler, Birlik payı düşüldükten sonra yılda dört kez, tazminat bedelleri ise, tahsil giderleri ile Birlik payı düşüldükten sonra tahsilini izleyen 1 (bir) ay içinde hak sahiplerine ödenir.
Ücret ve tazminat bedellerinin dağıtımına ilişkin ödeme planları üçer aylık dönemler halinde Bakanlığa bildirilir.
Kurul Üyelerine ve Görevlilere Yapılacak Ödemeler
Madde 61- Yönetim, denetleme, teknik-bilim ve haysiyet kurullarına katılan üyelere, her toplantı günü için, toplantıların sonunda düzenlenecek tutanak esas alınarak huzur hakkı, merkez dışından gelen üyelere ayrıca yolluk ve gündelik verilir.
Huzur hakkı, yolluk ve gündeliklerin miktarı genel kurul kararıyla belirlenir.
Birlik İnternet Sitesi
Madde 61- Birlik kurumsal internet sitesinde, birlik tüzüğü ve yönergeleri, üyeliğe ilişkin hususlar, tip yetki belgesi, aidatlar, kesinti oranları, temsil sözleşmesi yapılan uluslararası kuruluşların listesi, şikâyet başvuru süreçleri, tarifeler, indirim ve ödeme kolaylıkları, standart lisans sözleşmeleri, üye ve repertuvar bilgileri, genel kurul kararları, zorunlu organların üyeleri, iletişim bilgileri ve yıllık şeffaflık raporu yayımlanır ve güncel tutulur.
Eserlerin Bir Örneğinin Birliğe Verilmesi
Madde 62-
(1) Birliğe üye olanlar hakların idaresini verdikleri eserlerin bir örneğini, çoğaltılmayanların fiziki ortamlara yüklenmiş biçimlerini, Birlikçe hazırlanan bildirime bağlı olarak tesis edilecek arşiv için Birliğe iletmek zorundadır.
(2) Birlik oluşturacağı arşiv için kendi alanlarında faaliyet gösteren kamu tüzel kişileri ve özel hukuk tüzel kişileri ile iş birliği yapabilir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
Denetim
Madde 63-
(1) Birlik idari ve mali yönden Bakanlığın denetimine tabidir. Bakanlık bu yetkisini kamu yararı kapsamında kullanır. Hak sahipleri ile birlik arasındaki, toplu hak yönetiminin işleyişiyle ilgili olmayan münferit ihtilaflar Bakanlığın denetimine tabi değildir.
(2) Bu denetim; Birliğin Kanun, Yönetmelik, ilgili mevzuat ve Birlik tüzüğü kapsamındaki görev ve yükümlülüklerin yerine getirilmesi, defterlerin ve kayıtların mevzuata uygun olarak tutulması, tarifelerin Kanunda öngörülen esaslara göre düzenlenmesi, yönettikleri haklara ilişkin her türlü bedelin tahsilini ve dağıtımını mevzuata uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi konularını kapsar.
(3) Bakanlıkça re’sen veya şikâyet üzerine her zaman denetim yapılabilir. Denetimler en az yirmi dört saat önce Birliğe bildirilir.
(4) Denetleme sırasında, denetim yapmakla görevlendirilenler tarafından istenecek her türlü defter, belge ve yazıların, Birlik yetkilileri tarafından gösterilmesi veya verilmesi, kasa veya veznenin kontrol ettirilmesi, yönetim yerleri, şubeler ve eklentilerine girme isteminin yerine getirilmesi zorunludur. Denetim ile görevlendirilenler, kamu kurum ve kuruluşlarından, bankalar dahil gerçek ve tüzel kişilerden denetim görevi kapsamına giren hususla sınırlı olarak ilgili bilgi ve belgeyi isteme yetkisine sahiptir.
(5) Denetimlerde, görev ve yükümlülüklerin yerine getirilmediği, sözleşmelere uygun tahsilat ve dağıtımın yapılamadığı ya da yanlış ve haksız dağıtım yapıldığı, tarifelerin Kanunda belirlenen esaslara göre düzenlenmediği veya mevzuata aykırı işlem tesis edildiğinin tespit edilmesi halinde Kanunun 42/B maddesi kapsamında işlem yapılır.
(6) Denetim sırasında suç teşkil eden fiillerin tespit edilmesi halinde Bakanlık durumu derhal Cumhuriyet Savcılığına ve Birliğe bildirir.
(7) Yapılan denetimin sonucu, Bakanlık tarafından Birliğe yazı ile bildirilir.
(8) Birliğin genel kurul toplantılarında Bakanlık, bir temsilcisini gözlemci olarak görevlendirebilir.
Meslek Birliği ve Federasyon Kütüğü
Madde 64-
(1) Meslek birliklerine faaliyet izni verilmesini müteakip Bakanlıkça Meslek Birliği ve Federasyon Kütüğüne kayıtları yapılır. Kütükte her birlik ve federasyona ayrı bir sayfa ayrılır ve mevcut bilgiler kütükteki hanelerine işlenir.
(2) Birliklerin kütük numaralama ilkeleri aşağıdaki esaslara göre düzenlenir:
a) Bir birliğe veya federasyona verilen kütük numarası, başka bir birliğe veya federasyona verilemez.
b) Birlik ve federasyonlar faaliyet alanına bakılmaksızın aynı kütüğe sıra ile kaydedilir.
c) Birlik ve federasyona verilecek kütük numaraları, üç rakamdan oluşur. Numaralar, birlikler için 1, federasyonlar için 2 ile başlar.
d) Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarih itibariyle faaliyette olan meslek birlikleri ile federasyonlara faaliyet izni tarihine göre numara verilir.
(3) Birlikler ve federasyonların feshi ya da kendiliğinden sona ermesi hallerinde para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip kütükten silinir.
İlgili Mevzuat
Madde 65- Bu Tüzük’te hüküm bulunmayan hallerde “Telif Hakları Alanında Meslek Birlikleri Yönetmeliği” hükümleri uygulanır.
Yürürlük
Madde 66- Bu Tüzük, Genel Kurul’da onaylandıktan sonra yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 67- Bu Tüzük hükümlerini Genel Kurul adına GESAM Yönetim Kurulu yürütür.
Prof. Dr. Osman ALTINTAŞ
Yönetim Kurulu Başkanı
Prof. Dr. İsa ELİRİ Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı | Bülent Veysel BİNYILDIZ Yönetim Kurulu Muhasip Üyesi |
Prof. Dr. Alaybey KAROĞLU Yönetim Kurulu Üyesi | Kâmil Nezih DEMİRTEPE Yönetim Kurulu Üyesi |
Dr. Öğr. Üyesi Necmettin YAĞCI Yönetim Kurulu Üyesi | Prof. Dr. Tolga AKALIN Yönetim Kurulu Üyesi |